Luty jest nie tylko symbolicznym miesiącem miłości wśród ludzi, także zwierzęta odczuwają pierwsze ukłucia strzał Amora. Pod koniec miesiąca ptaki zaczynają łączyć się w pary, koty także przygotowują się do pierwszych zalotów. Pomimo tego, że kocie gody nazwane są marcowaniem, rozpoczynają się już w lutym, a w cieplejszych miejscach i latach, nawet w styczniu i mogą trwać aż do końca wiosny. W trakcie roku u kotów wiejskich lub podwórkowych romanse możemy obserwować od 2 do 3 razy w roku. Z kolei miejska lub typowo domowa, futrzasta dama może szykować na randkę jeszcze częściej. Dlatego najczęściej właściciele kotki nieprzeznaczonej do hodowli decydują się na sterylizację podopiecznej.
Jak rozpoznać nadchodzące marcowanie się kotów
Wraz z pierwszymi oznakami wiosny, do życia budzi się natura i koci zew. Odpasione przez zimę i ociężałe kocury coraz częściej wychodzą na zewnątrz i bardzo szybko tracą na wadze. Zaczynają polowania na gryzonie i na partnerki. Pierwsze kotki dostają rui i zaczynają się ogniste romanse. Towarzyszą temu, rozdzierające nocną czy poranną ciszę dźwięki walk kocurów, kotek nawołujących partnerów i samych miłosnych aktów. Gdy słyszymy dźwięki podobne do płaczu dziecka przechodzącego w przeciągłe miałczenie, oznacza to, że samiczka jest samotna i potrzebuje natychmiastowego pocieszenia w ramionach samca. Następnie można usłyszeć krótkie miałknięcie, czyli odpowiedź potencjalnego ojca jej kociąt.
Zdarza się, że kokietka przywoła nie jednego ale kilku tatusiów. Rozpoczynają się wówczas walki pomiędzy samcami. Podczas nich rozchodzą się prawdziwe kocie wulgaryzmy, czyli prychanie, warczenie, fukanie, odgłosy walk, często wchodzą w ruch pazury i zęby, przez co niektórzy kandydaci wracają do domu nie tylko z goryczą przegranej, ale i szramą na pyszczku czy pogryzionymi i rozszarpanymi uszami.
Ważną rolę w wabieniu partnera odgrywa zapach. Kotka znaczy teren feromonami, które mają skłonić kocura do amorów. Natomiast kocur spryskuje wyjątkowo intensywnie pachnącym moczem teren wokół wybranki, by odstraszyć innych panów. Bodźce zapachowe związane z kocią rują są nieprzyjemne dla ludzi, dlatego domowe kocury są praktycznie zawsze kastrowane.
Ruja u kotek
Objawami rui u kotek jest dziwne zachowanie, domaganie się pieszczot, charakterystyczne wyginanie grzbietu tak aby tylna część ciała była w górze. Można zauważyć bardzo częste ocieranie się zwierzęcia o różne przedmioty i o właściciela a także wzmożone „mycie” w okolicach intymnych. Gdy ruja wchodzi w kulminacyjny moment, kotka zaczyna „śpiewać”, nawołując partnerów.
Najczęściej odbywa się to w nocy, co uniemożliwia wypoczynek opiekunom kokietki. Wówczas także zaczyna się znaczenie terenu hormonami, czyli posikiwanie w kontach domu czy mieszkania ale także wokół drzwi, okien, butów, kurtek czy torebek noszących zapachy spoza domu.
Rujka może trwać od 3 do 14 dni i powtarzać się 2-4 razy w roku, jednak domowe zwierzęta (niewychodzące na zewnątrz) mogą mieć ją dużo częściej. Ciągła burza hormonów nie jest zdrowa dla kotki. Częste rujki bez pokrycia, a mogą się zdarzyć nawet 2 razy w miesiącu, mogą doprowadzić do wielu poważnych chorób m.in. ropomacicza czy nowotworów sutka. Dodatkowo przebywanie w towarzystwie permanentnie zakochanej kotki jest nieprzyjemne i męczące dla domowników. Rozwiązaniem tego problemu może być sterylizacja wykonana przed pierwszą rujką, lub antykoncepcja hormonalna, która niestety nie jest w stanie ochronić zwierzcia przed chorobami.
Marcowanie kocura
Kocury zaraz po osiągnięciu dojrzałości płciowej, są gotowe do aktywności seksualnej praktycznie do końca swojego życia. To, czy zostaną ojcami zależy od rui wybranki. Wiosną w ich krwi krąży więcej testosteronu, który napędza kocury nie tylko do miłosnych igraszek, ale powoduje też odpowiedni wzrost poziomu agresji potrzebny do walk pomiędzy innymi rywalami. Testosteron produkowany w jądrach, odpowiada za samcze zachowania i w dużych ilościach pojawia się u dorosłych kotów (od 6 m. ż.). Od tego czasu zaczyna się znaczenie terenu moczem, kocury pokazują tym swój „nietykalny” obszar, gdzie rządzą.
Wzmożona aktywność znakowania odbywa się wiosną i latem, kiedy kocur nie tylko pokazuje gdzie jest jego miejsce, ale odstrasza rywali od samicy. Z powodu uciążliwości zapachowej domowe kocury kastruje się przed 6 miesiącem życia, gdy nawyki posikiwania jeszcze nie są utrwalone. Po pierwszych oznakach dojrzałości płciowej oraz oznaczenia terenu, lub u dorosłych kilkuletnich kocurów zabieg kastracji powoduje bezpłodność kota, jednak zwyczaje związane ze znakowaniem terenu pozostają te same.
Gdy para już się dobierze
Zwabione zapachem i śpiewem kocury zachowują się bardzo różnie wobec swoich partnerek. Niektóre z nich są nieśmiałe i dopiero po dłuższym kokietowaniu i wymuszeniu stosunku przez kocicę dochodzi do zapłodnienia. Dominujące samce od razu biorą się za robotę i po pochwyceniu samiczki zębami za kark dochodzi do szybkiego i natychmiastowego stosunku. Nie zdziwmy się, gdy przy kocich figlach usłyszymy rozpaczliwe lub przeraźliwe miałczenie kotki, winny jest za to haczykowato zakończony członek samca, który przy wyprowadzeniu z pochwy sprawia ból kotce. Po zakończonej miłości samica tarza się po podłożu. Teraz wystarczy czekać na narodziny słodkich kociąt. Podwórkowe kocury potrafią przyprowadzić wybrankę do stałego miejsca zamieszkania i opiekować się nią w trakcie 65 dniowej ciąży i potem swoim potomstwem. Niektóre jednak traktują kociaki jako zagrożenie i może dojść do zagryzienia maluchów przez ojca.
Gdy w kolejce do kociej panny ustawi się kilku kawalerów i odbędą z nią stosunki może okazać się, że kocięta z jednego miotu mają różnych ojców. Wówczas maluchy mają duża zmienność genetyczną a co za tym idzie wyglądają zupełnie odmiennie. Ich sierść może przybierać różne ubarwienia, od rudego przez bure, białe i czarne, wtedy kotka wygląda jakby była matką zastępczą nieswoich kociaków 🙂 Te niezwykłe fortele natury miały na celu zapewnienie potomstru jak najwiekszej różnorodności i zmienności genetycznej zwiększającej szansę malców na przeżycie w trudnych warunkach, a obecnie pozostają jedną z wielu kocich ciekawostek.